تیمور قاجار (همدوره محمد شاه قاجار) ماههای طبری را چنین می‌شمارد(2).

سیوماه و کٌرچ و هَرِه ماه، تیر                      دگرهست مٌردال و شِروین و میر

چه او نه مَهوار که ماه است و دی                زپی وَهمَن و هست نوروز اَخیر

پَنجِک را بدان خمسه زائده                        به آئین هَر(دَر) کز صغیر و کبیر 

اسامی ماه ها در گاه شمار طبری( تبری) :

که آغاز آن از دوم  تا  دوازدهم مرداد ماه شمسی است و ماههای آن  عبارتند از : ۱ - فردینه ماه ۲ -  کٌرچِه ماه  ۳ -  هر ماه  ۴ - تیرماه  ۵ - مٌلارماه  ۶ - شَروینه ماه  ۷ - میر ماه  ۸ - اونه ماه  ۹ - اَرِکِه ماه  ۱۰ - دِ ماه  ۱۱ - وَهمَنه ماه  ۱۲ - نوروز ماه (1و2) .

آغاز سال دیلمی(گیلانی) از  دوازدهم(در برخی منابع از پانزدهم) تا هفدهم مرداد ماه شمسی است و ماه های آن عبارتند از : ۱ - نوروزماه ۲ - کورچ ماه ۳ - اَرِیه ماه ۴ - تیرماه ۵ - مٌردال ماه ۶ – شَریر(شَروینه) ماه ۷ – اِمیر(نِماه)ماه ۸ - اَوِل ماه  ۹ – سِیا(سیاه) ماه ۱۰ – دِیا(دیر)ماه ۱۱ – وَرفِنه(وَرفه نیا) ماه ۱۲ - اِسفَندار (اسفندیار)ماه. (6).

تلفظ نام ماهها در لهجه گیلکی استان گیلان با لهجه گیلکی رامسرکه ه تأنیث آخر کلمات ماه نوشته ولی خوانده نمی شود کمی متفاوت است و" ه"  نوشته نمی شود مثلأ نوروزماه به نوروزما تغییر می یابد.(رحیمیان،ح.1389)).

 اسامی ماهها در گاه شمار تالقانی(طالقانی):

زمستان= شَریرماه، تیرماه، اون ماه

بهار= سیاماه،دیاماه، وَهمَن ماه

تابستان= نُورج ماه، قسرماه، کُرچ ماه

پاییز= خَراماه،تیرماه، مُردال ماه

آغاز اسپندارماه ۱۵۸۳ دیلمی برابر با ۱۱ تیرماه ۱۳۸۹ شمسی مبارک باد

-ا سپندار=اسفندیار=اسفندار ماه

اسپندار. [ اِ پ َ ] (اِخ ) (مخفف اسپندیار) نام پسر گشتاسب . (برهان)(11).

اسپندار. [ اِ پ َ ] (اِ) شمع، که معشوق پروانه است . (برهان ). مخفف اسپندارمذ.(11).

اسفندارمذ به معنی فروتنی و بردباری و سازگاری است و مانند دیگر امشاسپندان واسطه آفریدگار و آفریدگان است.(برهان قاطع)(6).

بودن نیر اعظم در برج حوت . (برهان ).(11).

اسفندار: درختی است که مطلق باثمر نبوده مثل پده وآنرا اسپیدار و اسفید نیز گویند. (مؤید الفضلاء).(11).

اسفند و یا اسپند به معنای آرامش نیز بوده است. از نقش زن در تأمین آسایش و آرامش خانواده در این ماه سخن به میان آمده است. شاید آنچه که به اسم جشن و روز والنتاین وارد فرهنگ گروهی از جوانان ما شده، همانند کریستمس که ریشه در یلدا (جشن تولد نور و گرمای مهر) دارد، تقلیدی از جشن اسفندگان باشد. در این ماه که ابوریحان بیرونی از آن به مردگیران یاد می کند، دختران شوهر آینده خودشان را انتخاب می کردند. مردان نیز به زنان خود هدیه می دادند(5 و وب سایت پارسه نیوز).