گهواره چوبی دوشنبه سیزدهم مهر ۱۳۹۴ 8:25

مردان و زنان روستایی در شمال اغلب بچه ها را در گهواره چوبی(گَهرِه) ، نَنو (به شکل دو طناب با کمک چادر و یا چادر شب به نام هَلانِه و یا یک چهارچوب با روکشی از گونی کنفی یا پلاستیکی به نام نَنی) برده و با تکان دادن آنها به طور مداوم و یا با کمک یک طناب دراز از راه دور سرگرم چیدن چای، برداشت محصولات کشاورزی و باغی و انجام امور مربو ط به کارهای خانه همچون نظافت روزانه و آشپزی می شدند. در این میان روش کول گرفتن بچه ها توسط مادران زحمت کش که 9 ماه با خون دل خوردن و رنج بسیار بچه ها را در رحم خود حمل می کردند از همه سخت تر اما لذت بخش تر بود و در تعادل روح و روان و افزایش مهر و محبت بین والدین و فرزندان همچون شیر دادن مادران اثر زیادی می گذاشت.

اگر کسی بچه دار نمی شد گهواره ای کوچک توسط نجار محل یا شوهرش ساخته شده و همراه با دعاها و نذورات راهی امامزاده ها و یا بقاع متبرک شده و گهواره کوچک را به ضریح و یا صندوقخانه با کمک دو تکه پارچه سبز رنگ گره می زدند تا شاید نذر آنان روا شود.

هر گهواره چوبی علاوه بر طراحی مناسب شامل وسایل و تجهیزاتی نظیر موارد ذیا بود.

1-     دستگیره گهواره و تنه مستطیلی شکل آن جهت خواباندن نوزاد

2-     باره بند: شامل دو پارچه پهن به عرض کمتر از 20 سانتیمتر که با کمک دو طناب کوچک یکی به دور سینه و یکی به دور دو پای کودک پایین تر از مفصل کشکک زانو با بدنه گهواره محکم می شد تا کودک از سرجایش تکان نخورد.

3-     کوزه گلی و یا فلزی(جنس روی) به نام لَلِه جهت جمع آوری ادرار

4-     "ادب چه" عبارت از لوله ای پلاستیکی جهت مسیر دادن به ادرار بچه از مجرای تناسلی به سمت کوزه گلی و یا فلزی در کف گهواره .

5-     تجهیزات نمایشی و رنگی و یا سر و صدا دار نظیر مهره های رنگی، عروسک های پارچه ای(گیشی) و جغجغه و غیره تا توجه کودک را جلب نماید و پس از مدتی خسته شده و به خواب خوش فرو رود.

6-     در این میان شیر دادن کودک و تعویض پارچه های زیر انداز او در داخل گهواره نیز خود داستان مفصلی داشت.

7-     تکان دادن مداوم گهواره ها مخصوصأ دو قلو ها را اغلب مادر بزرگ ها و یا بچه ها که کارشان از بقیه کمتر بود بر عهده داشتند . این کار همراه با خواندن ترانه ها و لالایی هایی به نام گهره سری همراه بود که برخی اوقات فی البداهه سروده شده و اجرا می گردید و بسیار شنیدنی بودند.

http://ts2.mm.bing.net/images/thumbnail.aspx?q=5019498805265289&id=ddc8a38201740e37fb1b9c5a80404785


نوشته شده توسط محمد ولی تکاسی  | لینک ثابت |