"حق چاپ، تکثیر و برداشت از متن فقط با اجازه مؤلف است"

غار ،حفره اي  است نسبتا بزرگ بر روي زمين يا در زير آن مخصوصا زماني که طبيعي باشد و در زمين دهانه يا مدخلي داشته باشد به عبارت دیگر. غار، حفره ای است که بطور معمول بر اثر حل شدن سنگها با آب و ذوب شدن یخها ایجاد میشود. بزرگترین و شگفت انگیزترین غارها نظیر غار علیصدر، غار کتله خور و غیره در سنگهای آهکی بوجود آمده اند.

از غارها در جذب توریسم طبیعت گردی(اکوتوریسم) و ماجراجویی استفاده های زیادی می شود.از طرفی با کشف آثار موجود در غار کمربند و هوتو در استان مازندران نسبت به زندگی غار نشینی مردم در گذشته های بسیار دور قبل از میلاد اطلاعات ذیقیمتی نیز به دست آمده است.

  غارها به 2 نوع طبيعي و مصنوعي تقسيم مي شود:
   1-غارهاي طبيعي:
   غارهاي طبيعي در اثر عوامل مختلفي چون نفوذ آب در طبقات آهکي، وقوع زمين لرزه يا چين خوردگي زمين، اثر آبشارها و امواج دريا، وجود آتشفشان يا گدازه هاي حاصل از آن و انواع غارهاي بادي و يخي به وجود مي آيد.   غارهاي طبيعي بيشتر در اثر نفوذ آب در طبقات آهکي به وجود مي آيند و به فراواني در دنيا يافت مي شوند. تعداد اندکي از آن ها در سنگ هاي گرانيتي، آتشفشاني و يا سنگ هاي شني وجود دارند.   بنابراين اکثر غارهاي طبيعي از سنگ هاي آهکي تشکيل شده که ارتباطي مستقيم با تشکيلات سنگ هاي رسوبي دارند. منشاء اين سنگ ها در اصل شيميايي يا بيوشيميايي است و تشکيل دهنده عمده آنها کربنات کلسيم Caco3 مي باشد.
   مهمترين خاصيت سنگ هاي اهکي انحلال آنها در آبهاي محتوي دي اکسيد کربن CO2 است.   اين گاز ترکيبي از دو عنصر کربن و اکسيژن است که به فراواني و به صورت گسترده در سطح زمين وجود دارد و همواره در فعل و انفعالات بيولوژيکي شرکت مي کند.
  
   دي اکسيد کربن گازي است که در هوا وجود دارد، اين گاز در جايي که سنگ هاي آهکي در داخل غار تشکيل شده اند، از غلظت بيشتري برخوردار است.   دي اکسيد کربن بيش از همه در فضا از بين مي رود و از بدو پيدايش در روي زمين مقدار اين گاز به تدريج رو به افزايش بوده است.   محلول دي اکسيد کربن در آب اسيدکربنيک (H2CO3) توليد مي کند. کلسيم محلول در آبها يا ترکيب اين اسيد کربنات کلسيم به وجود مي آورد که در آب قابل حل بوده و طبقات سنگ هاي آهکي را تشکيل مي دهد.    سنگ هاي آهکي احتمالا از دوره پرکامبرين (2000 تا 3500 ميليون سال قبل) وجود داشته اند.   همزمان با تشکيل سنگ هاي جديد آهکي، سنگ هاي قديمي در اثر فعل و انفعالات هواي روي زمين و اسيد کربنيک ناپديد مي شوند.
   CaCO3 + CO2 + H2O---------Ca (H2 CO3) 2
   البته اين فعل و انفعالات ساده نيست و قابل تغيير نيز نمي باشد و نهايتا موازنه هاي شيميايي که هميشه در آب وجود دارد، انجام مي گيرد.   برقراري موازنه در اثر شرايط خاص به صورت فعل و انفعالاتي از چپ به راست يا از راست به چپ انجام مي گيرد.

2- غارهای مصنوعی

 این نوع غارها نیز دست ساز بوده و برای انحراف جریان آب رودخانه ها، تالاب ها ، اکتشاف معادن و جواهرات و سنگ های زینتی و یا جذب توریسم در یک منطقه خاص جغرافیایی ایجاد می شود. کاری بسیار پر هزینه و وقت گیر است. چون غار طبیعی در طی هزارها و یا میلیون ها سال بوجود آمده است ولی این نوع غارهای مصنوعی در جهات مختلف را می بایست در زمانی هرچه کوتاهتر ساخت.

غارها ی رامسر

*غار یاغی لوکا  و گَر گَر لوکا در بالای کوه ایلمیلی

این غارها احتمالا محل خروج مواد مذاب آتشفشانی در گذشته­ های دور بودند و مدتی به عنوان پناهگاه دزدان و یاغی­ها (یوگی =یاغی) طایفه­ ای از سکاهای مهاجر به نام ایمیری بوده است که در این مکان حکمرانی داشته­ اند.

*غار کور شاپر چال (شب پره چال)

این غار در پُردسَر لات محله قرار دارد و وجه تسمیه آن به دلیل وجود خفاش(شب پره=کورشاپَر) در آن است.

*غار بام بامِه

این غار عجیب و سحرانگیز تقریبا در روبروی ضلع شرقی هتل ­های بزرگ و  قدیم در دامنه کوه قلعه بند قرار دارد .

*غار کُه بُن

این غار در روبروی کوه سُرخ تله و در دامنه­ی کوهی به همین نام بوده است که گنجایش نگهداری 500 رأس گوسفند را نیز دارد. در رامسر بر اساس باور قدیمی به غار اصحاب کَهَف معروف است.

*غار آهکی در زیر  کوه مارکوه

مدتها این غار به عنوان معدن آهک  مورد بهره­برداری قرار می­گرفت ولی با توسعه جاده آسفالته و احیاء مجدّد قلعه مارکوه توسط سازمانهای مردم نهاد و اداره میراث فرهنگی و گردشگری رامسر از ادامه کار آن جلوگیری شد.

*غار یخچال طبیعی جواهرده(غار سَه بُن)

این غار یخدان طبیعی (ورف چال) در کَمرکش کوه سه برادر(سه براره رگِه رَجِه) کمی  بالاتر از محوطه مرتع طبیعی قُرُق شده  لَشت کُنُس و بالاتر از سراگاه گاو" لی سِرَه " و در محلی به نام  سَه بُن (زیر سایه ) قرار دارد.

*غار شاه سفید کوه

این غار از غارهای قدیمی رامسر است. این غار تداعی کننده جنگ کیکاووس در مازندران و اسیرشدن وی  در غار هفت خوان دیو سفید مازندران است که به دست رستم پهلوان با گذشتن از هفت خوان نجات یافت(رحیمیان،ع.1390). این غار را نباید با غار دیو (دیو دژ) در

*در شهرستان رامسر علاوه بر غار چندین چاه نیز وجود دارد که از جمله آنها چاه کِشکِرِت کول(محل وجود زاغ) است که در دامنه کوه دریادیم چپرسر(چور=زمینی که آباد نشده است) در سادات محله رامسر وجود دارد.

پیشنهاد تهیه یک فیلم مستنداز غارهای رامسر توسط نگارنده به صدا و سیمای استان مازندان ارائه شده است که نیازمند سرمایه گذاری بخش خصوصی است. علاقمندان می توانند با ای میل نویسنده وبلاگ تماس حاصل فرمایند.

mwtokasi@yahoo.com

1- کتاب رامسر در آینه گردشگری (در حال تهیه)

2-  وب سایت غارهای ایران    ( http://www.irancaves.com)

http://www.p30data.com/upload/files/2od1qqswo2vo4tmjisvd.jpg

با شگاه کوهنوردی سُماموس رامسر

پیرمرد: خدا را شکر می دَس و لِنگ و چَم و گوش هَلَه کار کانِن، خوشتره رَفع و رُجوع کانِم.

پیرمرد: خدا را شکر هنوز دست و پا و چشم و گوش من کار می کنند. هنوز می توانم کارهایم را خودم انجام بدهم.

پیرزن: خدایا اَمِرِه دَس هِش چانوکون، مُختاج اولاد نوکون. ای دَسِ اُ دَسُ مُختاج نباشِه/.

پیرزن: خدا یا ما را جا خواب نکن. محتاج فرزند نکن. این دست محتاج دست دیگر نباشد.

پیرمرد:آی جوانی یا، قوّت اَمِه سی لِنگا لِنگِ دابا.اَلَن پیرا بیم اَمِه سی لِنگا سَرِه !!!

پیرمرد: آی جوانی. قوت در پاهای ما بود الآن پیر شدیم قوت در قسمت سر و چانه ماست.

پیرزن:مگر نیشناوسی بی " جوان قوت وی لنگِه دَرِه  پیرِه وی چَکِنِ(کَتارِه)

پیرزن: مگر نشنیده بودی قوت جوان در پایش و قوت پیر در چانه اوست.

پیرمرد:اَلَن پَرپاره باباشان یِه جور خوشتِرِه آعلی گارسِن چاکانِن دِرگا هَنِن  جوانشانِ روح شونو.

پیرمرد: الان پاره پاره شده ها طوری بزک می کنند و بیرون می آیند که روح جوانان از تن جدا می شود.

پیرزن: دین و اعتقاد سُست بابا، دِ هِچی اعتقاد ندارِن ، گاو اُرَک باسِسِ نیَه.

پیرزن: دین و اعتقاد سست شده است. دیگر به چیزی اعتقاد ندارند. طناب بزرگ گردن گاو پاره شده(از کنترل خارج شدند).

پیرمرد: دِبار جوانان حرف بزرگترایَه گوش کُردِن. هوتو هم لُب  باردِن.

پیرمرد: در گذشته جوانان حرف بزرگترها را گوش می کردند و همانطور هم استفاده کرده و منفعت می بردند.

پیرزن: اَلَن وُی با شومار سازگار نِیَه. شومار هم کل شومارهای قبل.اَلَن عروسشان "بی شومار وَی یند" پُلا خوروش  پاتِن هِچی ندانند.

پیرزن: الان عروس با مادر شوهر سازگار نیست. مادر شوهر هم مادرشوهرهای کلانتر قبلی. الان عروس ها عروس بدون مادر شوهرند و پختن پلو و خوروش را نمی دانند.

پیرمرد: آها اَمِه عروس  همسایگانِ بگوتِه با : می شومار یِه گب بَزَه شیش ماه بنیشتِم.

پیرمرد: آره عروس ما به همسایه ها گفته بود مادر شوهر من یک حرف زد و من تا شش ماه ناراحت بودم.

پیرزن: اَلَن جوانشان گب زَه نِشانِه. هرکی  چند نفره هَمرَیَه .

پیرزن: الان به جوانان نمی شود حرفی زد. هر یک با چند نفر طرح دوستی ریخته است.

پیرمرد: دبار یکی خاطرخواهی داشتن. هونَرِه شونابان زن خاس. وُیان و گیشی چاکردن، عروسی گیتِن. هرکی خوشتِه دلدارِ باردِه.

پیرمرد: در گذشته فقط خاطرخواه یکی می شدند. می رفتند خواستگاری همان. روز نشینی و عروسی می گرفتند. هرکسی با  دلدار خود ازدواج می کرد.

پیرمرد: اَلَن دشمن در کمین جوانای مایَه. جوانی دوران خوشی یَه اگر با گناه هَمراه نُباشِه.

پیرمرد: الان دشمن در کمین جوانان ماست. جوانی دوران خوشی هست اگر با گناه همراه نباشد.

پیرزن: مگر نیشناوُسی بی" گاو اُشکامِه تِرِه گوشت نُبونِه    کُهنِه دَشمن  تِرَه  دوس نُبونه"

پیرزن: مگر نشنیده بودی" شکمبه گاو برایت گوشت نمی شود  دشمن دیرین نیز برایت دوست نمی شود".

پیر مرد: یاد مَچِّد آدینه متولی اَبجی گَپ دَکِتِم.

پیرمرد: به یاد صحبت های متولی مسجد آدینه جواهرده ،متولی آبجی ،افتادم.

پیرزن: آها مِرَم یاده خدا بیامرز همیشیک گوتِه: " خدا تی پَر و مارِه رحمت بَکونِه" و " خدا تِرِه تی آقایَرِه بِدارِه  تی آقایَه تِرَرِه بِدارِه"

پیرزن: آره من یادم است. خدا بیامرز همیشه می گفت: خدا پدر و مادرت را رحمت کند. خدا تو را برای آقایت و آقایت را برای تو نگهدارد.

پیرمرد و پیرزن در هنگام غروب یکی از روزهای ماه رمضان موقع افطار دستهای خود را رو به آسمان بلند کرده و یکصدا گفتند:

"خداوندا به همین سوی چراغ، در همین دم افطار و اذان همه ما را اَهلا کُن، پاک بوکون بعد هم خاک بوکون"